Bu makalede modem nedir, router nedir, güncel wireless teknolojileri ile bu cihazları neye göre seçmelisiniz gibi bir takım sorulara cevap vermeye çalışacağım. Bunların yanı sıra genellikle bakır kablolarla evimize gelen dsl sinyallerinden kaynaklı hat gecikmelerine ve kopmalara değineceğim.
Modem: analog sinyalleri dijital sinyallere çeviren bir aygıttır. Özellikle DSL ( ADSL / VDSL ) bağlantılarında kullanılır. DSL sinyalleri analog olarak geliyor. Modem de bu sinyalleri dijital bir veriye çevirir. Bu yüzden bulunduğunuz çevrede eğer dsl alt yapınız yoksa modem almanıza gerek yok. Yani eğer fiber kullanıcısıysanız ve kullanacaksanız bir modem yerine router tercih etmelisiniz. Çünkü fiber, modemin aksine analog siyaller göndermez. Cam kablolamadan geçen ışık sizin cihazınıza dijital veri gönderir. Bazı modemler bu söylediğimin aksine router olarak da kullanılabilmektedir. Almadan önce ürünün sayfasından bu özelliğin olup olmadığına bakmanız geçmişe dönük de uyumluluk sağlayan bir cihaz almanızı sağlayacaktır.
Türkiyede bilindiği gibi internet servis sağlayıcınız ne olursa olsun, eğer Türk Telekom alt yapısını kullanıyorsanız size ZTE modem verilir. Bu modemlerin en büyük sorunları; kısıtlı olması, güncel teknoloji desteklememesi, firmware güncellemesi çok az veya hiç almaması, donanımsal açıdan eski olduğundan chipseti eski, ram belleklemesi küçüktür.
ZTE modemler bu kısıtlı donanımla gelmesi, güncel teknolojileri desteklemesinden ziyade, Bufferbloat, CRC paket şişmesi gibi bir illetle de bizleri baş başa bırakıyor. Bun sorunlar da internet kopmaları, sizlere taahhüt edilen hızları alamamanız, oynadığınız online oyunlarda yüksek ve ani lag patlamalarına sebebiyet veriyor.
BufferBloat : İnternet bağlantılarında, veri paketlerinin router yada modemlerde biriktirilmesi sonucu oluşan gecikme problemine denir. Bu durum özellikle yüksek hızlı internet bağlantılarında, büyük tampon bellekler ( buffer ) kullanıldığında ortaya çıkar. BufferBloat gecikmeyi arttırarak, ağ performansınızı olumsuz etkiler. İlerleyen zamanlarda bununla alakalı uzun bir makale yazmayı planlıyorum.
CRC hataları: Özellikle ADSL ve VDSL gibi alt yapının zayıf ve eski olduğu yerlerde, modeminize gelen analog sinyal paketlerinin, modem tarafından iyi ayrıştırılıp okunamadığında, hatayla karşılaşmanız ve bunun devamında okunamayan paketlerin zamanla şişip, internetinizi koparması gibi özetlenebilir. Elde ettiğim deneyimler neticesinde ZTE modem kesinlikle hattınızda meydana gelen CRC hatalarının üstesinden gelemiyor. Çünkü bununla baş edecek donanıma sahip değil. Modeminize gelen hatalar hattınızı şişiriyor. İyi bir chipsete sahip güncel bir modem aldığınızda bu CRC hataları mekanik arızalardan meydana geldiğinden yine oluyor fakat; cihaz bunları absorbe edebiliyor ve kullanıcıya minimum yansıtıyor. Öte yandan Root yetkisinin izin verildiği iyi bir modem aldığınızda SNR dediğimiz değer hattınızın durumuna göre manuel bir şekilde ayarlanabiliyor.
SNR dediğimiz kavramı bir telin gerginliği gibi düşünebilir. Modem arayüzünden yapılan manuel bir SNR değeri ayarıyla, aldığınız 20 mbps hat değelerini 2 katına kadar çıkarmak mümkün. Tabi ISS ‘ den aldığınız ve hattınızın desteklediği hız neticesinde. SNR, hattaki stresi arttırıyor. Bu sizin alabileceğiniz maksimum hız değerlerini yakalamanızı sağlıyor. Tabi CRC hatası ne kadar fazlaysa SNR değeri de ters orantılı olarak azaltılması gerekiyor. Mekaniksel olarak sorunlu bir telefon hattında SNR değerini düşürmeniz , hattınızdaki stresi azaltacağından anlık kopmalar minimuma iniyor yada kayboluyor. Tabi SNR’ yi düşürdükçe modeminize gelen internet hızınız da düşüyor. İyi bir modem aldığınızda bu ayarı manuel olarak, deneme yanılma yöntemiyle, hattınızın sağlığına göre ayarlayabiliyorsunuz. Tabi bu söylediklerim ZTE modemler için imkansız. Siz Türk Telekom’ u aradığınızda modeminizi açıp kapatmanız isteniyor. Çünkü; modem açılıp kapandığında, hattınız ve bulunduğunuz lokasyon kaynaklı modemi şişiren CRC paket hataları cihazın geçici hafızasından siliniyor. İnternetiniz size düzelmiş gibi geliyor. Türk Telekom’ da bu ucuz ZTE modemleri satmaya, hizmetin yanında vermeye devam ediyor.
Güncel bir modem & router standartlarına baktığımızda Wifi standartı olarak Wifi7’ yi görüyoruz. Wifi 6 da aynı anda cihaza 8 tane kullanıcı bağlanabiliyor. Router bu 8 cihazla aynı anda iletişim kurabiliyor. Bu rakam Wifi-7’ de 2 kat artarak 16 olarak karşımıza çıkıyor. Eski Wifi-4 yada 5 cihazlarda bu rakam aynı değil. Siz evinizdeki 6 cihazın aynı anda veri gönderip alabildiğini düşünüyorsunuz fakat; bu eski teknolojilerde işler o şekilde yürümüyor. Wifi-5 destekli bir routerınıza 8 cihaz bağlandığında yönlendirici bir tanesi paketi gönderip daha sonra diğer clientlere paket göndermeye başlıyor. Bu da hattınızda gecikmelere sebep oluyor.Güvenlik konusunda da WPA3 şifreleme standartı Wifi6 ile geliyor. WPA3, WPA2’ ye kıyasla çok daha güvenli olmakla birlikte, daha gelişmiş protokoller kullanıyor.
imkan bulunca bu makalenin devamı gelecek…